Elektrik Elektronik Mühendisliği, analog ve dijital elektriksel işaretlerin olduğu her sistemle ilgilidir. Bu sistemlerin tasarlanması, üretiminin yapılması, kurulması, işletilmesi ve bakımının yapılmasıyla ilgilenir. Örneğin bilgisayar sistemleri, kontrol sistemleri, güç sistemleri, sinyal/işaret işleme sistemleri Elektrik Elektronik Mühendisliğinin kapsamı içindedir.
Elektrik Elektronik Mühendisliğini teknik açıdan biraz daha ayrıntılı anlamak için bazı sistemleri açıklayalım:
Modern telefon sistemi: Temel mantık; telefonun içinde bulunan mikrofon ses dalgasını elektriksel sinyale çevirir. Burada oluşan sinyaller diğer telefonlardan gelen sinyallerin toplandığı santrale gönderilir ve santralde ayrılır; taşınacakları mesafelere bağlı olarak santrale gelen sinyallere yeni biçimler verilir.
Yer-uydu haberleşme sistemi: Buradaki mantık; sinyallerin bir mikrodalga taşıma istasyonuna yeraltı kablolarıyla gönderilmesidir. Sinyal frekansları mikrodalga frekanslarına çevrilerek bir haberleşme uydusu yardımıyla bir taşıma anteninden uzaya yayınlanır ve bu sinyaller bir alıcı antene kadar gider. Mikrodalga alıcı istasyonu fiber optik kablodan ışık darbelerini göndermek için mikrodalga sinyallerini uygun bir forma çevirir. İkinci santralde, geri dönüş için birleştirilmiş sinyaller ayrılır ve alınan elektrik sinyalleri tekrar ses dalgasına dönüştürülmek için kulaklığı hoparlör olarak çalışan bir telefona yönlendirilir. Bu süreçte her bölümde, elektrik devreleri işaretleri vardır. Bu sistemin işlemesi aynı kalitede binlerce sinyalin işlenmesini sağlarken karşılaşılacak problemlerin çözümü gerekir.
Bilgisayar sistemi: Kelime işlemden matematiksel işlemlere kadar bilgileri işlemek için elektriksel işaretler kullanılır. Bilgisayar sistemlerinin boyutları ve güçleri, cep bilgisayarlarından süperbilgisayarlara kadar değişiklik gösterir. Süperbilgisayarlar, kimyasal etkileşimlerin modellenmesinin işlenmesinde kullanılabilir. Bu sistemlerde milyonlarca sayıda elektriksel devre elemanı kullanılır.
Kontrol sistemi: Süreçlerin kontrol edilmesi için elektriksel sinyalleri kullanan sistemlerdir. Bir petrol rafinerisindeki akış hızını,basınç ve sıcaklık değerlerinin kontrolünü kontrol sistemleri denetler. Uçakların kalkış ve inişlerinde kullanılan oto-pilot sistemleri de kontrol sistemlerine örnektir.
Güç sistemi: Güç sistemleri elektrik enerjisini üreten, taşıyan ve dağıtan sistemlerdir. Gündelik hayatın temeli olan teknoloji için hayati öneme sahip elektrik gücü, hidrolik sistemler, nükleer kaynaklar ve termal kaynaklarla üretilir. Bu elektrik gücü ülkeyi veya bölgeyi saran hatlarla son kullanıcıya kadar dağıtılır. Böyle büyük bir sistemin işletilmesinde karşılaşılacak sorunların çözülmesini Elektrik Elektronik Mühendisleri sağlarlar.
Sinyal işleme sistemi: Sinyal işleme sistemleri, elektrik işaretlerini bilgiyi elde etmek için işler ve uygun formlara dönüştürür. Bunun birçok yolu vardır. Görüntü işleme sistemleri, yörüngedeki uydulardan hava tahmin bilgisini alır ve işlenebilecek bir seviyeye düşürür. Bilgisayarlı tomografi sistemi, X ışınlarına ait işaretleri görüntüye dönüştürür. Bu görüntüler doktorlar tarafından tedavi ve teşhis için kullanılır.
Buraya kadar anlatılan çeşitli sistemlerin tasarımı ve işletilmesi sırasında farklı mühendislik disiplinleri etkileşim içindedir. Örneğin, haberleşme mühendisleri bilgi akışını kontrol ederken bilgisayarları kullanırlar. Güç sistemleri mühendisleri, bir bölgede yayılmış olan elemanların sağlıklı bir şekilde çalışması için haberleşme ağ sistemlerine ihtiyaç duyar.
Mühendisler böylesi farklı disiplinlerle etkileşimli sistemlerin tasarımı ve işletilmesinde çeşitli zorluklarla karşılaşır. Bu zorlukların aşılması için diğer sistemlerden de bilgi sahibi olmak önemlidir. Elektrik elektronik mühendisleri tek bir konuda uzman olabilir ancak bu tek başına yeterli olmayabilir, bu yüzden kendilerini diğer sistemler için de geliştirirler. Daha önceki Elektrik Elektronik Mühendisliği Nedir? isimli makalemizde belirttiğimiz gibi; bu araştırma ve gelişme mecburiyeti Elektrik Elektronik Mühendisliğini heyecanlı ve zorlu bir meslek yapar.
Çok iyi yazı, peki bu alanlarla ilgili daha fazla yazı gelecek mi?